Οι σημερινοί νέοι μεγαλώνουν σε ένα κόσμο πολύ διαιρεμένο και άνισο. Ένα σχετικά μικρό τμήμα  του είναι πολύ πλούσιο και ισχυρό, ένα άλλο πολύ μεγαλύτερο είναι εξαιρετικά φτωχό και υποβαθμισμένο από πολλές απόψεις. Ένα μέρος του πλούσιου κόσμου είναι επίσης φτωχό και οι κοινωνικές- οικονομικές αντιθέσεις είναι πολύ μεγάλες. Ένα μικρό έως ελάχιστο τμήμα του φτωχού κόσμου (η ηγεσία, η κυρίαρχη οικονομική και πολιτική τάξη) είναι επίσης εξαιρετικά πλούσιο. Ωστόσο, ο κόσμος μας έχει τεράστιες δυνατότητες να ξεριζώσει την απόλυτη φτώχια στην οποία ζει ένα πολύ μεγάλο τμήμα των κατοίκων αυτού του πλανήτη και να δημιουργήσει ένα δίκαιο και βιώσιμο κόσμο. Αν όμως συνεχιστεί ο σημερινός τρόπος κατανομής του παραγόμενου κοινωνικά πλούτου, η απόλυτη φτώχια θα εξαπλώνεται όλο και περισσότερο και στις φτωχιές και στις πλούσιες χώρες, αυξάνοντας το χάσμα πλούσιων και φτωχών και παράγοντας όλα εκείνα τα φαινόμενα που προκαλεί η απελπισία (τρομοκρατία, φονταμενταλισμός, ογκούμενο κύμα μετανάστευσης, εγκληματικότητα, διάλυση του κοινωνικού ιστού, οικολογική υποβάθμιση και καταστροφή).

Η αντιμετώπιση της φτώχιας και των συνεπειών της είναι, ίσως, η μεγαλύτερη πρόκληση του 21^ου αιώνα για όλο τον πλανήτη. Η φτώχια υποσκάπτει και την προσωπική μας ευημερία, τη βιωσιμότητα του πλανήτη, την υγεία των οικοσυστημάτων, την αειφορία, την ασφάλεια σε προσωπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Κατά τη σχολική χρονιά που διανύσαμε έγινε ένας άδικος πόλεμος που στοίχισε τη ζωή σε πολλούς ανθρώπους, κυρίως παιδιά και γυναίκες και έκανε μια φτωχή χώρα (το Ιράκ) ακόμη φτωχότερη. Αυτός που επιτέθηκε και πολέμησε εναντίον της φτωχής και ταλαιπωρημένης αυτής χώρας, ήταν ο κυρίαρχος του κόσμου οι Η.Π.Α.

Έτσι, μια εκπαίδευση, βασισμένη στις αρχές του δικαίου, της κοινωνικής δικαιοσύνης, στα ανθρώπινα δικαιώματα, εκπαίδευση που θα προσβλέπει στη δημιουργία του «πολίτη του κόσμου» μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στη βιωσιμότητα και ευημερία του πλανήτη και να εγγυηθεί ένα βιώσιμο μέλλον.

Η έννοια του πολίτη του κόσμου περιγράφει κάποιον/ κάποια που:

• Έχει γνώση του ευρύτερου κόσμου, έχει αίσθηση του προσωπικού του ρόλου ως πολίτη αυτού του κόσμου, σέβεται και αποδίδει την αξία που έχει η ποικιλομορφία.

• Ασκεί και υπερασπίζεται την ανεκτικότητα.

• Έχει την ικανότητα να κατανοεί τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο κόσμος οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά, πολιτιστικά, τεχνολογικά και περιβαλλοντικά.

• Ενοχλείται και προσβάλλεται από την κοινωνική αδικία

• Συμμετέχει και προσφέρει στην κοινωνία σε διάφορα επίπεδα, από το τοπικό στο πλανητικό

• Είναι πρόθυμος να δράσει υπέρ ενός κόσμου δίκαιου και βιώσιμου και αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του.

• Αναγνωρίζει ότι όλοι οι άνθρωποι δικαιούνται να ζουν σε ένα υγιές και βιώσιμο περιβάλλον, απολαμβάνοντας ένα ελάχιστο επίπεδο ποιότητας ζωής.

 

Οι αξίες μας και οι στάσεις της ζωής μας καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τη συμπεριφορά μας. Η καθημερινή συμπεριφορά μας και κυρίως η καταναλωτική συμπεριφορά, έχει άμεσες και έμμεσες αλλά πάντως πολύ σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Ο πλανήτης μας έχει όρια και τα όρια αυτά επιβάλλουν τη συνετή χρήση των πόρων του. Ο αέρας, το νερό, το έδαφος, το πετρέλαιο, τα δάση, το φυσικό αέριο, τα μεταλλεύματα, τα αποθέματα ψαριών δέχονται τεράστιες πιέσεις από την εκμετάλλευση που υφίστανται προκειμένου να ικανοποιηθούν οι ανθρώπινες ανάγκες.

Ο ρυθμός της παραγωγής και κατανάλωσης  και ως εκ τούτου η διάρκεια της ζωής των παραγωγικών πόρων, εξαρτάται από την ανθρώπινη καταναλωτική ζήτηση.  Όσο η ζήτηση διογκώνεται, τόσο αυξάνεται ο ρυθμός της εκμετάλλευσης και τόσο περισσότερο μειώνεται ο χρόνος ζωής –επάρκειας των αποθεμάτων.

Μειώνοντας την κατανάλωση επιτρέπουμε στον πλανήτη να αναπνεύσει, την ατμόσφαιρα να καθαρίζεται, το νερό να αυτοκαθαρίζεται, τους πληθυσμούς των ψαριών να αναλάβουν.

Η περιβαλλοντική εκπαίδευση έχει τη φιλοδοξία να δημιουργήσει ανθρώπους που θα έχουν επίγνωση της κατάστασης του περιβάλλοντος, θα γνωρίζουν τις επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στο περιβάλλον και θα αποκτήσουν θετικές στάσεις και αξίες, ώστε η συμπεριφορά τους και κυρίως η καταναλωτική, να είναι τέτοια ώστε να προκαλείται η μικρότερη δυνατή ζημιά στο περιβάλλον, ενώ ταυτόχρονα θα βελτιώνεται η κατάστασή του.

Οι σημερινοί νέοι, ως γνήσια τέκνα της εποχής τους, κατακλύζονται από καταναλωτικά μηνύματα που δημιουργούν διαρκώς πλασματικές και μη πραγματικές ανάγκες. Η ανταπόκριση στα μηνύματα αυτά έχει ως επίπτωση την όλο και μεγαλύτερη κατανάλωση πόρων, την ρύπανση του περιβάλλοντος, την ουσιαστική  χειροτέρευση της ποιότητας ζωής μακροπρόθεσμα και τελικά την υποθήκευση του μέλλοντος των γενεών που θα ακολουθήσουν.

Οι νέοι Ευρωπαίοι πολίτες έχουν υποχρέωση να προστατεύσουν το περιβάλλον και αυτό δεν μπορεί να γίνει μόνο με λόγια, αλλά κυρίως με πράξεις. Πρέπει να ενημερώνονται διαρκώς για τα περιβαλλοντικά προβλήματα, να συνειδητοποιήσουν τη δύναμη που έχει ο καταναλωτής για την τροποποίηση των μεθόδων παραγωγής, πρέπει να θέσουν υψηλούς στόχους για ένα περιβάλλον και μια ποιότητα ζωής που θα ανταποκρίνεται στην ανθρώπινη φύση και θα λαμβάνει υπόψη  τις σημερινές και μελλοντικές ανάγκες.

Φέτος κάναμε με την ομάδα ένα ταξίδι στον κόσμο των αξιών και των στάσεων. Κάναμε και αρκετές στάσεις σε διάφορα τοπία της ψυχής μας και της χώρας μας. Η εμπειρία ήταν αξιόλογη. Τα αποτελέσματα θα φανούν μάλλον αργότερα.